Het behalen van je doctoraat gaat niet overal ter wereld op dezelfde manier. In Nederland stuur je jouw proefschrift op het moment dat deze klaar is naar een beoordelingscommissie (ook wel: lees), bestaande uit drie hoogleraren. Deze beoordelingscommissie moet eerst jouw proefschrift goedkeuren, voordat je deze mag verdedigen. Maar hoe werkt dit precies?
Wie zit er in de beoordelingscommissie?
Je eerste promotor doet een voordracht voor de beoordelingscommissie, maar in de praktijk stel je deze samen met het hele promotieteam. Vaak gaat dit om hoogleraren die werkzaam zijn in hetzelfde werkveld of in een ander werkveld, maar wel met expertise op het thema van jouw proefschrift. Dit mogen best hoogleraren van andere universiteiten zijn. Jouw promotor nodigt ze van tevoren uit om in jouw beoordelingscommissie plaats te nemen. Wanneer je proefschrift inhoudelijk klaar is, krijgen de leden van de beoordelingscommissie het manuscript toegestuurd via de online promotie-omgeving van de universiteit (Hora Finita). Tip: informeer bij de commissieleden of ze wellicht liever een papieren versie hebben, dan kun je het manuscript uitprinten en opsturen. Dit hoeft dus nog niet je mooi opgemaakte proefschrift te zijn!
Wat doet de beoordelingscommissie?
Een beoordelingscommissie leest jouw proefschrift van voor tot achter. Ze kijken of het onderzoek dat je hebt gedaan van voldoende Doorgaans hebben ze hier de tijd voor. Mocht er een aanvraag zijn gedaan voor een cum laude promotie, dan moet het promotieteam van de promovendus dit van tevoren aanvragen. Dit gebeurt altijd zonder medeweten van de promovendus. De beoordelingscommissie krijgt dan een bericht van de universiteit met de vraag of zij jouw proefschrift ook beoordelen als excellente kwaliteit (beste 5% in het wetenschapsgebied) om hiervoor in aanmerking te kunnen komen. In de regel treden de leden van de beoordelingscommissie ook op als opponenten tijdens je verdediging.
Inhoudelijk commentaar
In Hora Finita mag ieder beoordelingscommissielid ook aangeven of zij verbetersuggesties hebben voor de promovendus en diens promotieteam. Deze suggesties worden meegestuurd bij de beoordeling. De suggesties die gaan over de algemene inleiding en discussie kan de promovendus voor het drukken van het proefschrift nog verwerken. Als de suggesties gaan over reeds gepubliceerde artikelen dan verwerk je de opmerkingen doorgaans niet, omdat je proefschrift dan zou afwijken van wat er is gepubliceerd.
Wat als je proefschrift niet wordt goedgekeurd?
Dit komt eigenlijk zelden voor. Meestal heb je al meerdere artikelen gepubliceerd, die middels het peer review proces als onderzoeken van voldoende kwaliteit zijn aangemerkt. Mocht een beoordelingscommissie het proefschrift niet goedkeuren, dan moeten zij ook onderbouwen waarom. Redenen om een proefschrift af te wijzen zijn bijvoorbeeld dat er sprake is van te weinig gepubliceerde artikelen, publicaties in ("predatory") wetenschappelijke tijdschriften van te lage kwaliteit, te weinig artikelen als eerste auteur, teveel artikelen die nog ‘in voorbereiding’ zijn, plagiaat of onvolledige bronvermeldingen. Dit is in de afgelopen jaren enkele keren voorgekomen in Nederland. Door je proefschrift op deze punten aan te passen zou je tot een betere versie moeten kunnen komen, die daarna hopelijk wel wordt goedgekeurd.
Reactie plaatsen
Reacties